رسانه زدگی شعرهای جوان
جناب آقای محمدصادق دهقان
حاصل داوری آثار بخش شعر سنتی و آزاد، به پیوست تقدیم می‌شود. درباره وضعیت اشعار، چند نکته به نظرم می‌رسد که عرض می‌کنم:
الف) درباره اشعار در قالب‌های سنتی
- فاصله میان شعرهای خوب و شعرهای ضعیف و معمولی، دیگر چون گذشته نیست و تقریبا تمامی اشعار معیارهای اولیه شعر موزون را دارند و آن‌چه موجب تمایز و برتری است، نگاه شاعرانه و تسلط بر زبان و انسجام اشعار است.
- تبعیت از موج‌های مرسوم در محافل ادبی ایران و افغانستان در آثار شاعران جوان نیز دیده می‌شود که به نظر من، در جشن‌واره نسبت به آسیب‌های این پیروی از موج‌ها به ویژه ممانعت از خلاقیت و نگاه خاص شاعر باید با شاعران شرکت‌کننده گفت‌وگو شود.
- به نسبت وضع عمومی شعر معاصر افغانستان و نیز در قیاس با نسل پیشین شاعران جوان به نظر می‌رسد شاعران این نسل با متون معتبر شعر و منابع معتبر دیگر نظیر تاریخ، رمان‌های برجسته، قرآن کریم و احادیث، شعر جهان و نظایر آن کم‌تر انس دارند. هم زبان اشعار و هم درون‌مایه آن‌ها تحت تأثیر زبان و محتوای مرسوم در رسانه‌های فراگیر است.
ب) درباره اشعار آزاد
1. در اشعار آزاد، افزون بر ویژگی‌هایی که در بندهای پیشین برشمردم، بیش از هر چیز، آشفتگی و عدم انسجام ساختاری دیده می‌شود. تصور نادرست برخی شاعران و نظریه‌پردازان و منتقدان از نظریه‌های جدید نقد ادبی همراه با ترجمه‌های ناقص و شتاب‌زده از شعرها و نقدهای خارجی، علت اصلی این کاستی است.
2. در میان شعرهایی که داوری کردم، آثار درخشانی دیده می‌شود که نشان‌گر هوشمندی و خلاقیت شاعران جوان است.
3. زبان شعرهای آزاد غالبا سست است و تنها در برخی اشعار برجسته، توجه شاعران به ظرافت‌ها و ظرفیت‌های زبان دیده می‌شود.
4. بی‌دقتی در نحو جملات و نیز موسیقی و نقش آن در شکل‌گیری شعر، در اشعار آزاد، بیش‌تر از اشعار سنتی است.
با احترام
اسماعیل امینی
30 دی ماه 1392