کارنامه ادبی زهرا حسینزاده در «روایت لاله کوهی» بررسی شد
روابط عمومی خانه ادبیات افغانستان: محفل ادبی «روایت لاله کوهی» به همت خانه ادبیات افغانستان و با همکاری مرکز آفرینشهای ادبی برگزار شد.
شاعران و فرهنگیان افغانستان، پنجشنبه 29 خرداد (جوزا) 1393 در برنامۀ ادبی «روایت لاله کوهی» گرد هم آمدند تا کارنامه ادبی زهرا حسینزاده را بررسی کنند. در این برنامه، محمدسرور رجایی، معاون خانه ادبیات افغانستان و مسئول دفتر شعر و قصه افغانستان در حوزه هنری؛ شوکت علی محمدی، شاعر و نویسنده و زهرا زاهدی، شاعر و عضو هیئت مدیره خانه ادبیات افغانستان درباره تلاشهای ادبی زهرا حسینزاده سخن گفتند.
این برنامه در ادامه هشتمین نشست هفتگی خانه ادبیات افغانستان بود که به رسم همیشگی برای نقد و بررسی شعرهای اعضای خانه برگزار میشود. در کارگاه شعر خانه، زهرا جعفری و عارف حسینی شعرهای خود را خواندند و تنی چند از حاضران آنها را نقد کردند. گردانندگی این نشست بر عهده صادق دهقان بود.
«روایت لاله کوهی» با گردانندگی مریم احمدی، مدیر هنری خانه ادبیات افغانستان آغاز شد. محمدسرور رجایی با خوشآمدگویی به مهمانان، در بخشی از سخنان خود با اشاره به ویژگیهای شعرهای زهرا حسینزاده گفت: «شعر زهرا حسینزاده بدون اغراق یک سر وگردن از شعر همدوره های خودش و همچنان شاعران جوان امروز افغانستان بالاتر است. وی ضمن آنکه با حوصلهمندی زیاد در غزل جوان افغانستان تحولآفرین بوده است، این توفیق را هم دارد که در آثارش، تعادل را رعایت کند. بسیاری از شاعران را شاهد بودیم و دیدیم که وقتی مشاهده کردند در کنار شعر، هنرهای دیگری هم مانند سینما، عکاسی و بازیگری وجود دارد، به نوعی دچار خودباختگی شدند و در شعر شان سعی کردند عملیات انتحاری کنند تا سینما از آنها فیلم بسازد و دیده شوند».
عضو هیئت مدیره خانه ادبیات افغانستان با اشاره به اینکه شعرهای حسینزاده بسیار دردمندانه است، افزود: «هنرمند در هرجایی و در هر لباسی باشد، زبان فرهنگی جامعه خود است.حسینزاده در این زمینه بسیار موفق عمل کرده و آنچه در خور شأن جامعه دردمندش بوده، بیان کرده است».
رجایی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «شاعران جوان ما بارها این سؤال را مطرح میکنند که آیا ما باید از کلمات بومی افغانستان در شعرهای خود استفاده کنیم یا از کلماتی که در کشور ایران کاربرد دارد؟ این همان کاری است که حسینزاده در شعرهایش بسیار خوب انجام داده است؛ چه در آوردن واژههای بومی و چه در آوردن واژههایی که در ایران کاربرد زبانی دارد. من معتقدم اگر ما از واژههای بومی مردم خود و واژههایی که در کشور ایران کاربرد دارد، استفاده کنیم، به گسترش فرهنگی خود کمک بسیاری کردهایم. این کلمات یک ظرفیت است و از این ظرفیت واژگان باید استفاده کنیم. اگر چشمان خود را روی کلمات مورد استفاده در ایران و افغانستان ببندیم، چشم خود را به ظرفیت زبان پارسی بستهایم. اگر این ارتباط را برقرار کنیم، خدمت بزرگی به زبان فارسی انجام دادهایم؛ چرا که زبان دری افغانستان و فارسی ایران یک پیکر هستند».
زهرا زاهدی، شاعر مجموعه «زمین برای من تنگ است»، سخنران بعدی این برنامه ادبی بود. وی با ستایش از کارهای ادبی زهرا حسینزاده، او را بانوی غزل امروز افغانستان خواند و گفت: «با این که شعر مردانه و زنانه را قبول ندارم و به ماهیت شعر نگاه میکنم که چه موضوعی را بیان میکند، شعر حسینزاده با وجود فضای اجتماعی زنانۀ آن، زبان ملموس و درمندانهای دارد که در این سالها تنها او از عهدهاش برآمده است».
زاهدی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «شعر دهه 70 مهاجران افغانستان در ایران حلقه اتصالی بین شعر مقاومت در دهه 60 بود؛ شعری که در محور مسائل دشمنستیزی و مقاومت شکل گرفته بود. بعد از آن، بسیاری از شاعران افغانستان در حوزه شعر وارد مسائل اجتماعی و شخصی شدند و به آن پرداختند و حتی به گونهای وارد شعر اعتراض شدند».
این شاعر با بیان اینکه ما در ادبیات به خصوص در شعر با شاعران ایران به تعاملات خوبی رسیدهایم، افزود: «حسینزاده در شعرهایش توانسته با استفاده از کلماتی با گویشهای رایج مردم در ایران و افغانستان، پیوند بیشتری در تعاملات ایجاد کند. این پیوند باعث تعامل خوبی بین ما شده است. باید اذعان داشت بیشترین تاثیرپذیری از طرف ادبیات ما بوده است تا ادبیات میزبان».
شوکتعلی محمدی، سخنران بعدی این برنامه ادبی بود. او با اشاره به اینکه حسین زاده از ظرفیتهای موجود زبانی در شعرهایش به خوبی استفاده کرده است، چنین گفت: «استفادۀ واژههای گویشی در شعرها، توانمندی شاعر را میرساند و به ظرفیتهای زبانی هم کمک میکند».
محمدی که سخنانش را بر پایه نظریه نسبیت ابن خلدون بیان میکرد،ویژگیهای شعر حسینزاده را چنین برشمرد: «زبان روایی؛ بازتاب دادن شرایط و محیط (نگاه اجتماعی نیرومند از جنگ تا مهاجرت)؛ زبان و دغدغههای زنانه؛ غنامندی واژگانی و بهرهگیری از لهجه بومی و محیط مهاجرت؛ فرهنگ بومی و اندیشه و تعهد».
مریم احمدی در این بخش از برنامه، به انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اشاره کرد و با بیان خبر بریدن انگشت رأیدهندگان، شعری از لنگستون هیوز را خواند. محمد کریمی، محمود تاجیک، زهرا جعفری، حکیم ابراهیمی، جاوید هاشمی هم شعر خواندند.
پایانبخش این نشست هفتگی خانه ادبیات افغانستان، شعرخوانی و سخنان زهرا حسینزاده بود که با سپاسگزاری از برگزارکنندگان «روایت لاله کوهی» گفت: «سخنان این نشست برایم تازگی داشت و از این برنامه به این حس رسیدم که لبخند بزنم برای آیندهای که شادمانه است و برای نسلمان امیدوارانه شعر بگویم». سپس حسینزاده برای مخاطبان، شعر سپید و غزل خواند.
شایسته بود سخنان استاد محمدی را بیشتر می آوردید که حرفهای جدی گفت! این خانه بازی شما حال آدمو بهم میزنه!