تماشای جریان زنده شعر معاصر افغانستان
با درود خدمت یاران خانه ا دبیات افغانستان و مسئولان برگزاری جشنواره ادبی قند پارسی
از حسن نظرتان در انتخاب این جانب برای داوری جشنواره سپاسگزارم. شعرهای نو و کلاسیک را داوری کردهام. معیار داوری من سرفصلهای هفتگانهای بود که شما مشخص کرده بودید و نیز دریافتهای خودم از شعر پارسی و شعر جهان تا آنجا که خودم آشنایی دارم.
در بخش شعر کلاسیک، مثل بخش شعر نو، رقابت بسیار شدید و سخت بود. کارهای قوی کم نبودند و گاه تفاوت و برتری یک اثر بر اثر دیگر با نیم نمره مشخص میشد. برای داوری شعرهای کلاسیک، مجموعه شعرهای یک شاعر را در نظر گرفتهام. البته اگر گاه یک کار بسیار قدرتمند بوده و یک کار ضعیف، من به اصل استعداد و قدرت شاعر بیشتر از ضعفش توجه کردهام. همه شعرها را سه چهار بار خوانده و نمره دادهام تا نهاییشان کردهام.
در بخش شعر نو چنانکه یادآوری شد، رقابت شدید و سخت بود. شاعران مطرحی شرکت بودند. لیست شرکتکنندگان، نامهای مطرحی را نشان میداد، هرچند من در شعرها متوجه نامها نشدم و به یکی دو مورد ندانستم که کدام شعر از کدام شاعر بود. در این بخش هم نمرات در موارد زیادی به هم نزدیک بودند و من مجبور شدم وجه تمایزی ولو اندک برای بعضی از شعرها پیدا کنم تا جایگاهها مشخص شود. در داوری شعر نو وقت بیشتری صرف کردم و داوری دشوارتری بود.
در یک نتیجهگیری کلی، مجموع شعرهای راه یافته برای داوری نشاندهنده یک جریان جوان و بسیار جدّی در عرصه شعر افغانستان است. نسلی که جسارت، نوآوری، حلاوت و جوهره ادبی دارند و اگر با چشم و گوش جان به تکاپوی عرصه ادب بپردازند، از این میان، شاعران نامبرداری بیرون خواهند جهید. زنان در این شعرها حضور بسیار جدّی داشتند. زنان زبان یافتهاند و ادبیات زنانه به شکل پیشرونده و پویا در این شعرها دیده میشد؛ چه تصویر زنان در شعر مردان و چه شعر زنان از زبان زنان. درد، نوستالوژی، از خود بیگانگی و نیافتن قرارگاه برای خویش در جهان، جنگ، فقر، بیماریها در کنار مهرورزی، عشق و صفا در این شعرها بلند بلند دیده میشوند. در مجموع، شرکتکنندگان این جشنواره، نه اشخاص، بلکه جریانهای زندهای از شعر معاصر ما را به نمایش میگذارند و جایگاه برازندهای در ادبیات جوان امروز دارند. کارِ خانه ادبیات افغانستان قابل ستایش و ارجمند است. برای دستاندرکاران جشنواره ادبی قند پارسی، روزگار شیرین و با شور و نشاط آرزومندم.
با مهر
محمدشریف سعیدی
سویدن