اندوه عمیق شعر

محمدسرور رجایی
کمال‌الدین علی، معروف به محتشم کاشانی در رثای شهدای عاشورای سال91 هجری. در سوگ ماندگارترین حماسه تاریخ و واقعه کربلا سروده های بسیاری دارد. او در سروده‏هایش بزرگی ظلم و ستمی که بر اهل بیت رسو‌ل‌الله (ص) روا داشته‏اند، به شیواترین شکل ممکن در قالب شعر نشان داده است.
باز این چه شورش است که در خلق عالم است
باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است
باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین
بی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است
این صبح تیره باز دمید از کجا کزو
کار جهان و خلق جهان جمله در هم است
گویا طلوع می‌کند از مغرب آفتاب
کاشوب در تمامی ذرات عالم است
در سروده‏های محتشم کاشانی، واقعۀ خونبار روز عاشورا، چنان دقیق و سوزناک و چنان روشن و محکم بیان و توصیف شده است، که انگار خود او از یاران امام حسین(ع) در کربلا بوده است. این دقت نظر جایگاه و منزلت او را در نزد اهل بیت به خوبی نشان می‏دهد. از این جاست که باید باور کنیم که جناب محتشم کاشانی برای سرودن شعر در سوگ و داغ شهیدان کربلا انتخاب شده است. چنین است که شیوایی بیان و عظمت واقعۀ کربلا را در شعرهای این شاعر عاشورایی بسیار برجسته می‏بینیم و تاثیر شعرهایش بر تمام مردم، اعم از خاص و عام چنان فراگیر و همه‌گیر شده است که هیچ فردی را نمی‏شناسیم که بیت‏هایی از 12بند این شاعر را از حفظ نداشته باشد و با شنیدن آن اشکی نریخته باشد.

این کشتۀ فتاده به هامون حسین توست
وین صید دست و پا زده در خون حسین توست
این نخل تر کز آتش جان سوز تشنگی
دود از زمین رسانده به گردون حسین توست
این ماهی فتاده به دریای خون که هست
زخم از ستاره بر تنش افزون حسین توست
این غرقه محیط شهادت که روی دشت
از موج خون او شده گلگون حسین توست
این خشک لب فتاده دور از لب فرات
کز خون او زمین شده جیحون حسین توست

استفاده از کلمه‏ها و ترکیبات حماسی و اندوه افزای بیت بیت شعر عاشورایی این شاعر آنقدر تاثیر گزار است که به تعبیر خودش دل سنگ هم از سوز این واقعه آب می‏شود. بهتر این است که در این روزهای عزاداری با اندوه عمیق همنوا با حضرت محتشم خاموشی گزینیم. خاموشانه بر مظلومیت کربلایی‏های سال 61 هجری اشک بریزیم و بخوانیم.
خاموش محتشم که دل سنگ آب شد
بنیاد صبر و خانۀ طاقت خراب شد
خاموش محتشم که از این حرف سوزناک
مرغ هوا و ماهی دریا کباب شد
خاموش محتشم که از این شعر خونچکان
در دیده اشک مستمعان خون ناب شد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

دکمه بازگشت به بالا
بستن