ابوتراب خسروی در جشنواره «قند پارسی»: زبان، وطن است، تفاوتی میان نویسندگان ایرانی و افغانستانی نیست
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، اختتامیه هفتمین جشنواره ادبی «قند پارسی» ویژه شعر و قصه جوانان افغانستان و نکوداشت استاد محمد واصف باختری و یادبود جایگاه تمدنی و فرهنگی شهر باستانی غزنین برگزار شد.
در ابتدای این مراسم اسماعیل امینی شاعر و داور بخش جشنواره گفت: کسانی که کار هنری می‌کنند منتظر واکنش مخاطب هستند. یکی از مشکلاتی که رسانه‌های جدید مثل رادیو و تلویزیون برای شعر بوجود آوردند این بود که جایی برای تأمل باقی نگذاشتند، به این ترتیب اثر باید خیلی کوتاه باشد و شگفتیهایش عیان این نوع شتابی که در مخاطب وجود دارد در شاعر هم اثر می‌گذارد.
وی افزود: چندسالی است که شیوه‌ای از نقد نویسی در مطبوعات و رسانه های جدید باب شده است که خیلی به نظر عمیق می‌آید اما چیزی نیست به جز لفاظی که خیلی هم باب شده است و هیچ جایگاه علمی هم ندارد. با اطمینان عرض می‌کنم این گونه نوشته‌ها هیچ اعتباری ندارد و به دوستان جوان توصیه می‌کنم اگر با این کلمات مواجه شدند و معنای آن را ندانستند حتما سوال کنند.اگر خود شما هم جلسه‌ای را اداره می‌کنید از این گونه کلمات استفاده نکنید که اینها به ادبیات خدمت نمی‌کنند. ادبیات در قسمت نقد زبان صریحی دارد باید رسا باشد. اگر به این سخنان من هم اعتماد ندارید به نقدهای بزرگان ادبیات کشورهای مختلف مراجعه کنید.
این داور بخش جشنواره اظهار داشت: اگر به کتاب‌های مرجع ادبی هم مراجعه کنید جملاتی که در نقد استفاده می‌شود باید دارای وجهه علمی باشد و صراحت داشته باشد 10 ؛ 12 سالی است که این شیوه رایج شده است
در ادامه این مراسم ابوتراب خسروی نویسنده و از داوران بخش داستان جشنواره گفت: چنانچه از ماهیت زبان صحبت کنیم، زبان به نوعی وطن حساب می‌شود و وطن تنها خاک نیست به اعتقاد من ما ساکن در زبان هستیم و تا زمانی که به آن فکر می‌کنیم ساکن آن زبان محسوب می‌شویم. بنابراین تفاوتی میان نویسندگان ایرانی و افغانستانی نیست. بنابراین همان مشکلاتی که داستان نویسان ایرانی دارند جوانان افغانستان هم دارند. در ادبیات چند سوتفاهم داریم ما ادبیات می‌نویسم تا ادبیات را خلق کنیم. ادبیات متعهد به مباحث جامعه شناسی نیست.
وی افزود: در ادبیات نباید یک مدل اجتماعی و یا روانشناختی را بازتاب بدهیم بلکه اینها باید در مقالات بازتاب کند. نویسنده‌ها فکر می‌کنند اگر این مقولات را هرچه بیشتر بنویسند بهتر است اما نوشته باید ادبیات باشد ومخاطب برداشت خود را داشته باشد. آنچیزی که ادبیات داستانی را متمایز می‌کند داشتن زاویه دید است. که به داستان عینیت می‌دهد. این زاویه دید فضای داستان را ایجاد می‌کند که با عینیت گرایی شکل می‌گیرد.
خسروی گفت: درست است که نباید عنصر روایتگرایی را حذف کرد اما داستان زمانی شکل می‌گیرد که نویسنده به اشخاص داستان جسمیت ببخشد. مانند مجسمه ساز نویسنده باید با کلمات فضای داستان را شکل بدهد. تفاوت داستان و روایت ما قبل داستان براساس زاویه دید است که مانند یک دوربین فیلمبرداری اما با جنس کلمات شخصیت‌های داستان را با هم مواجه می‌کند. مشکلی که در داستان نویسی وجود دارد این است که نویسندگان از منطق شعر استفاده می‌کنند که آن متعلق به دنیای شعر است در داستان اشیا موازی با واقعیت هستند اما در شعر شاعر اشیا را در هم می‌ریزد.
وی در ادامه تصریح کرد: باید تا جایی که می‌توانیم از قراردادن صفت در داستان پرهیز کنیم. نویسنده باید در داستان به جای صفت عینیت بخشی داشته باشد. گرچه نمی‌توان در هیچ کجای داستان از صفت استفاده نکرد. اما ما باید فضا را به گونه ای درست کنیم که مخاطب خود قضاوت کند. داستان یک مفاهمه است. بلکه یک بستر نیست شرح یک واقعیت است.
خسروی در ادامه گفت: آنچیزی که داستان را ایجاد می‌کند شرح جزئیات آن است. شرح جزئیات باید به صورت متعادل به صورت علی و معلولی تمام اجزای داستان را به هم متصل کند.
در ادامه مراسم مریم احمدی از اعضای خانه ادبیات افغانستان شاعر ساکن اصفهان و داستان نویس امید حق‌بین و خانم مریم حسینی ساکن قم و خانم فاطمه خالقی داستان نویس بخشی از اثار خود را قرائت کردند.
منبع: خبرگزاری تسنیم